“มะรอโซ จันทราวดี “วีรบุรุษของสังคมหนึ่ง แต่เป็นคนร้ายของอีกสังคมหนึ่ง

ย้อนรอยเหตุการณ์ กลุ่มชายฉกรรจ์กว่า 50 กว่าคน บุกโจมตีฐานทหารนาวิกโยธินที่บ้านยือลอ ต.บาเระเหนือ อ.บาเจาะ จ.นราธิวาส ที่นำมาสู่การเสียชีวิต 16 คน เมื่อกลางดึกวันที่ 13 กุมภาพันธ์ 2556 เรียกความสนใจจากสังคมไทยให้คนสนใจปัญหาชายแดนใต้ได้มากที่สุดเหตุการณ์หนึ่ง

ภายหลังเกิดเหตุการณ์กับการเสียชีวิตของ“มะรอโซ จันทรวดี”กลับถูกยกย่องให้เป็น “วีรบุรุษ” จากกลุ่มขบวนการและสมาชิกแนวร่วมในทันที แต่ในสายตาของเจ้าหน้าที่รัฐพฤติกรรมและการกระทำของ “มะรอโซ จันทรวดี” ถูกตั้งคำถามว่า สมควรให้เป็น “วีรบุรุษ”หรือเป็นได้แค่ “อาชญากร”ที่มุ่งเข่นฆ่าผู้คนอย่างไร้ซึ่งอุดมการณ์

“มะรอโซ จันทรวดี” เข้าร่วมกับขบวนการจากเหตุการณ์สังหารหมู่หน้า สภ.ตากใบ เมื่อเดือนตุลาคม 2547 ด้วยยอมรับไม่ได้กับการกระทำของเจ้าหน้าที่ต่อพี่น้องมุสลิมมลายู และได้ปฏิบัติการหลายครั้งต่อเจ้าหน้าที่รัฐ

ข้อมูลจากแฟ้มคดีของฝ่ายความมั่นคง “มะรอโซ จันทรวดี” ถูกระบุว่าเป็นแกนนำก่อความไม่สงบคนสำคัญและเป็นหัวหน้าทีมในการปฏิบัติการต่อเจ้าหน้าที่รัฐ เขาเป็นบุคคลตามหมายจับประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา (ป.วิอาญา) 18 หมาย และหมายจับตามพระกำหนดบริหารราชการในสถานการณ์ฉุกเฉิน 3 หมาย และมีค่าหัวถึง 2,000,000 บาท

เจ้าหน้าที่ทหารระดับสูงซึ่งรับผิดชอบพื้นที่ อ.บาเจาะ สะท้อนให้เห็นระดับความสำคัญของ “มะรอโซ จันทรวดี” แกนนำกลุ่มก่อความไม่สงบที่เคลื่อนไหวอยู่ในอำเภอย่านนี้ เขาคือผู้นำ “เบอร์ 1” ตัวจริงของกลุ่มขบวนการที่ทำการก่อเหตุสร้างสถานการณ์

“สถานการณ์ในพื้นที่ อ.บาเจาะ จ.นราธิวาส นั้น จริงๆ แล้วช่วงหลายปีมานี้ ดีขึ้นมาก แต่ที่ยังมีเหตุการณ์อยู่ ก็เพราะนายมะรอโซ ยังไม่ถูกจับ บอกตรงๆ ว่าพื้นที่นี้ถ้าสิ้นนายมะรอโซ รับรองว่าสันติสุขแน่”
“มะรอโซเคยอยู่ในกลุ่มที่ปะทะกับเจ้าหน้าที่หลายครั้ง แต่ก็หนีรอดไปได้ทุกครั้ง เขามีอิทธิพลในพื้นที่นี้มาก ชาวบ้านทุกคนหวาดกลัวมะรอโซ ไม่ว่าใครที่พูดถึง หรือให้ข้อมูลเกี่ยวกับตัวเขาต่อเจ้าหน้าที่ จะถูกจัดการอย่างเด็ดขาดทุกราย”

“มะรอโซ” มีชื่อตามทะเบียนบ้าน เกิดเมื่อวันที่ 16 กุมภาพันธ์ 2525 ภูมิลำเนาอยู่บ้านเลขที่ 162 หมู่ 7 ต.บาเจาะ อ.บาเจาะ จ.นราธิวาส

คดีล่าสุดก่อนบุกฐานของทหารถูกออกหมาย เพราะเชื่อว่ามีส่วนเกี่ยวข้อง คือ คดีสังหาร ครูชลธี เจริญชล ครูโรงเรียนบ้านตันหยง ต.บาเระใต้ อ.บาเจาะ จ.นราธิวาส

ในสังคมที่มีความขัดแย้งสู้เหมือนใน 3 จังหวัดชายแดนภาคใต้ ที่คนส่วนหนึ่งไม่ไว้ใจเจ้าหน้าที่ “มะรอโซ จันทรวดี” จึงถูกมองเป็นวีรบุรุษ แต่เป็นคนร้ายในสายตาของเจ้าหน้าที่รัฐและคนส่วนใหญ่ เรามักจะเห็นภาพว่า เมื่อมีเจ้าหน้าที่รัฐเสียชีวิต จะฝ่ายหนึ่งที่ดูจะสะใจ แต่ฝ่ายหนึ่งเศร้าใจ เมื่อขบวนการเสียชีวิตฝ่ายหนึ่งสะใจ แต่ฝ่ายหนึ่งเศร้าใจ

ในท่ามกลางความแตกต่างและความขัดแย้ง อำนาจรัฐจะต้องเข้าใจอย่างลึกซึ้ง และตระหนักในปัญหา ในความรู้สึกของชาวบ้านว่า จะทำอย่างไรไม่ให้ความรู้สึกนั้น ถูกขยายผลไปมากขึ้น

แต่ดูเหมือนว่า อำนาจรัฐไทยจะไม่ค่อยตระหนักมากนัก แนวทางการแก้ปัญหา 100 ปีที่แล้วเป็นอย่างไรก็ยังซ้ำรอยเดิม ความรู้สึกที่ขัดแย้งของชนในชาติ รัก-เกลียด จึงดำเนินอยู่ต่อไป

เรียบเรียงจาก “Ibrahim”