ข้อสังเกตวันนี้ (๑๖ มิ. ย. ๖๖) “มณีปุระเดือด” ล่าสุด หลายสำนักข่าว รวมทั้ง “อัลจาซีรา” รายงานว่า การปะทะกันระหว่างชนเผ่า เฉพาะเพียงวันเดียวคือวันที่ ๑๔ มิถุนายน ๒๕๖๖ ทำให้มีผู้เสียชีวิตอย่างน้อยเก้าคน ในรัฐมานิปูร์ (Manipur) หรือ ที่คนไทยเราเรียกว่า “มณีปุระ” ของอินเดีย ในพื้นที่ภาคตะวันออกเฉียงเหนือติดเมียนมาร์
รัฐนี้มีประชากรราว ๒ ล้าน ๘ แสนกว่าๆ ส่วนใหญ่ราวร้อยละ ๖๐ เป็นกลุ่มชาติพันธุ์ “เหม่ยจิ” นอกจากนั้น เป็นกลุ่มชาติพันธุ์อื่น เรียกรวมๆว่า ชนเผ่าภูเขา
การปะทะหลังสุด (๑๔ มิ.ย.๖๖)ยอดผู้เสียชีวิตอยู่ที่ ๙๘ ราย บาดเจ็บราว ๓๐๐ รายและคาดว่าจะเพิ่มขึ้น ทั้งนี้ สำนักข่าว “อัลจาซีรา” ระบุว่า
การปะทะกันด้วยอาวุธที่ว่านี้ เกิดขึ้นมาตั้งแต่วันที่ ๓ พฤษภาคม ระหว่างกลุ่มชาติพันธุ์ “เหมิ่ยจิ” (Meitei) ชนกลุ่มใหญ่สุด นับถือศาสนาฮินดู อาศัยอยู่ในหุบเขา “อิมผาล” กับกลุ่มชาติพันธุ์อื่นๆ ที่ นับถือศาสนาคริสต์ เช่นกลุ่มชาติพันธุ์ “โคกิ” และกลุ่มชาติพันธุ์ “โซ” ซึ่งตั้งชุมชนบนเขา รอบๆ หุบนั้น
สื่ออินเดียรายงานว่าตรงกันว่า มีผู้เสียชีวิตไม่ต่ำกว่า ๑๐๐ คน บ้านและโรงเรือนหลายพันหลังถูกเผา ร้านค้าก็ถูกปล้นชิงข้าวของ ผู้คนราว ๔๐,๐๐๐ ไร้ที่อยู่อาศัย นับเป็นความรุนแรงที่ไม่ธรรมดา น่ากลัวมากเลยครับ
ทางการอินเดียเลยต้องรีบส่งกองทหารส่วนกลางราว ๑๐,๐๐๐ นายเข้าไปรักษาความสงบ แต่ก็ไม่สามารถยับยั้งอะไรได้ทัน ทำได้ก็แค่ค้นหาอาวุธ แต่ยังไม่มีรายงานว่าจับใคร หรือสังหารใครไปบ้างหรือไม่
สาเหตุการปะทะ ที่กลายเป็นสงครามกลางเมือง เกิดมาจากกรณีที่ กลุ่มชาติพันธุ์อื่นๆ ที่ไม่ใช่กลุ่มชาติพันธุ์ “เหมิ่ยจิ” ไม่พอใจอย่างยิ่ง ต่อการตัดสินของศาลสูงแห่งรัฐ เมื่อเดือนเมษายนที่ผ่านมา
ศาลสูงชี้ขาด ให้ข้อเรียกร้องของกลุ่ม “เหมิ่ยจิ” ได้รับสิทธิประโยชน์เหนือกลุ่มชาติพันธุ์อื่นๆ ที่อาศัยอยู่บนภูเขา เช่น ในด้านเศรษฐกิจ ในด้านโควตา ที่จะได้ทำงานรัฐบาล ตลอดจนในด้านการศึกษา
การเรียกร้องนี้ เป็นไปตามรัฐธรรมนูญอินเดีย ที่กำหนดสิทธิและสถานภาพของกลุ่มชาติพันธุ์ให้สูงขึ้น เพราะมีประชากรเป็นชนกลุ่มใหญ่ ในเขตปกครองนั้นๆ (มณีปุระ) คือกลุ่ม “เหมิ่ยจิ”
ศาลสั่งให้รัฐบาลแห่งรัฐดำเนินการบังคับใช้กฎระเบียบนี้ภายในสี่สัปดาห์
ผลก็คือชุมชนของกลุ่มชาติพันธุ์ภูเขาอื่นๆ ลุกขึ้นรวมหัวกันประท้วง ที่ไม่ได้รับสิทธิประโยชน์อย่างเท่าเทียม เพราะถือว่าพวกเขาก็มีประชากรมากเกือบจะเท่ากัน แม้จะน้อยกว่า
สหภาพนักศึกษาชนเผ่าแห่งมณีปุระ จึงเคลื่อนไหวเดินขบวนคัดค้านเมื่อวันที่ ๓ พฤษภาคม อันนำไปสู่การยกพวกเข้าปะทะกันระหว่างชาว “เหมิ่ยจิ” กับชาว “โคกิ” ใน “เบื้องแรก” ที่ตำบล “ชูราชันปูร์” ติดกับหุบเขา “อิมผาล”
ความวุ่นวายที่เกิดตามใน”เบื้องต่อมา” นั้น คาดว่า ไม่เฉพาะชาว “โคกิ” เท่านั้น ที่เข้าต่อสู้ ไม่เช่นนั้น คงไม่สับสนอลหม่านกันไปทั้งหมดแน่นอน
จึงต้องประกาศภาวะฉุกเฉินและเคอร์ฟิว ห้ามออกจากเคหะสถานพร้อมการใช้อำนาจพิเศษ
ทหารได้รับคำสั่งให้ยิงได้ทันที หากพบเห็นใครมีพฤติกรรมที่น่าสงสัย
จนขณะที่ผมเขียนเรื่องนี้อยู่นั้น ไม่มีรายงานคืบหน้าว่าเหตุการณ์วุ่นวาย สงบลงแล้วหรือไม่ อย่างไร
จึงได้แต่นำมาเขียนสู่กันอ่าน เพื่อเตือนใจตนเองและท่านที่เข้ามาอ่านครับ
ว่าความแตกแยกในสังคมนั้น ไม่ว่าจะเกิดจากสาเหตุอะไร ย่อมส่งผลที่เลวร้ายยิ่ง ต่อสังคมส่วนรวม เช่น มณีปุระ นี่แหละครับ
จึงวิงวอนมา ด้วยความเป็นห่วงจริงๆว่า ช่วยประคับประคองสังคมไทยเอาไว้ให้ดีๆ เถิด
เกษม อัธฌาศัย
